Başlık: ABD, İran'a karşı harekete geçti, peki küresel piyasalar neden hala sakin?
Analistler, Orta Doğu'daki durumun yükselmesine rağmen, bunun küresel piyasalara sistemik bir tehdit oluşturmadığını düşünüyor, bu nedenle piyasalar hâlâ sakin kalıyor. Yatırımcılar, Trump yönetiminin askeri müdahalesinin kısa süreli olmasını ve esas hedefinin caydırmak olduğunu, uzun vadeli bir çatışma değil, İran'ın karşı önlem araçlarının da oldukça "sınırlı" olduğunu ve bu ülkenin küresel petrol arzını bozma eylemine geçmeyeceğini genel olarak tahmin ediyor.
Amerika'nın İran nükleer tesislerine yönelik saldırısı neden küresel piyasaları etkilemedi?
21 Haziran yerel saatle, ABD Başkanı Trump, sosyal medya platformu "Gerçek Sosyal" üzerinden bir paylaşımda bulunarak, ABD'nin İran'ın Fordo, Natanz ve İsfahan'daki üç nükleer tesisine saldırıyı tamamladığını belirtti ve "İran'ın Fordo (nükleer tesisi) artık mevcut değil" dedi.
Ancak, küresel finans piyasalarının ABD'nin İran nükleer tesislerine düzenlediği saldırıya tepkisi görece ılımlı oldu. Pazartesi günü, ABD borsa vadeli işlemleri açılışta düştükten sonra kayıplarını azalttı, ham petrol ve altın yükselişin ardından geri çekilerek düştü. Saat 13:00 itibarıyla, küresel MSCI endeksi yalnızca %0.12 düştü.
Geleneksel güvenli varlıkların performansı farklılık gösteriyor, Japon yeni Amerikan doları karşısında %0,64 değer kaybetti, spot altın fiyatı %0,23 düşerek ons başına 3360 dolara geriledi, Amerikan doları endeksi %0,35 yükseldi.
Analizlere göre, bu seferki ABD askeri eylemleri sonrasında piyasa dalgalanmaları belirgin şekilde daha az oldu, bu temel olarak yatırımcıların Trump yönetiminin askeri müdahalesinin kısa süreli olacağını, ana hedefinin caydırıcılık olduğunu ve uzun vadeli çatışma olmadığını beklemelerinden kaynaklanıyor.
Coğrafi siyasi riskler kontrol edilebilir olarak görülmektedir
Pazarın ABD askeri eylemlerine olan ılımlı tepkisi, yatırımcıların çatışmanın kapsamına dair iyimser beklentilerinden kaynaklanıyor.
Wedbush yönetim direktörü Dan Ives, pazarın İran'ın saldırısını olumlu bir haber olarak göreceğini çünkü bölgedeki nükleer tehdidin ortadan kalktığını belirtti.
O, şu anda İran ile İsrail arasındaki çatışmanın daha geniş bir bölgeye yayılma belirtileri görmediğini ve olayların etkisinin "izole" olduğunu belirtti.
Diğer sektör uzmanları da genel olarak, durumun ciddi olmasına rağmen, bunun küresel piyasalara sistemik bir tehdit oluşturmadığını, bu nedenle yatırımcı güveninin büyük ölçüde zarar görmediğini düşünüyor.
Bleakley Financial Group'un baş yatırımcısı Peter Boockvar, her şeyin İran'ın nasıl yanıt vereceğine bağlı olduğunu belirtti. Eğer İran askeri nükleer programının sona ermesini kabul ederse, bu çatışmanın sonu olabilir ve piyasalar istikrarlı kalacaktır.
Boockvar'a göre, İran küresel petrol arzını bozacak adımlar atmayacak.
Merrill Lynch'in baş yatırım stratejisti Michael Hartnett, ABD'nin İran'a karşı askeri bir eylemde bulunmasının bile kısa süreli olmasını bekliyor, çünkü Trump'ın ABD benzin fiyatlarının galon başına 4 doları geçmesini istemediğini düşünüyor.
Hartnett, Trump'un Rusya ve Suudi Arabistan'a petrol üretimini artırmaları için baskı yapmaya devam etmesini bekliyor.
İran'ın karşı tedbir riski ne? Hürmüz Boğazı odak haline geldi
İran parlamentosunun Hürmüz Boğazı'nın kapatılmasına ilişkin kararının endişe yaratmasına rağmen, piyasa buna aşırı tepki vermedi.
Uzmanlar, İran'ın boğazı kapatma olasılığının düşük olduğunu genel olarak kabul ediyor.
GeoMacro Stratejisi baş stratejisti Marko Papic, pazarın şu anda sakin kaldığını, bunun ana nedeninin İran'ın karşı önlemlerinin "sınırlı" olduğunu belirtti. Eğer İran gerçekten boğazı kapatırsa, petrol fiyatları 100 doların üzerine çıkacak, panik duygusu pazarı ele geçirecek ve hisse senetleri en az %10 düşecek, yatırımcılar güvenli varlıklara yönelecek - ancak bu durumun gerçekleşmesi pek olası değil.
Tarihsel veriler de bu yargıyı destekliyor, İran daha önce birkaç kez Hürmüz Boğazı'nı kapatma tehdidinde bulundu ama asla harekete geçmedi.
2018'de ABD'nin nükleer anlaşmadan çekilmesinin ardından yeniden yaptırımlar uygulamasıyla İran benzer tehditlerde bulundu. 2011 ve 2012'de, o dönemdeki Başbakan Yardımcısı Mohammad-Reza Rahimi de dahil olmak üzere İranlı üst düzey yetkililer, Batılı ülkeler nükleer faaliyetler nedeniyle İran'ın petrol ihracatına daha fazla yaptırım uygularsa, bu su yolunu kapatabileceklerini belirtmişti.
Papic, Tahran'ın boğazı kapatması durumunda Amerika'nın "hızlı, cezalandırıcı ve acımasız" bir misilleme yapacağını anladığını belirtti.
Amerika'nın müdahalesinden sonra, petrol fiyatlarının üç olası senaryosu
Morgan Stanley, en son raporunda jeopolitik risklerin petrol fiyatları üzerindeki etkisini değerlendirmek için üç senaryo çerçevesi önerdi. Kurumun emtia analisti Martijn Rats, bu üç senaryonun petrol fiyatlarının gelecekteki yönünü belirleyeceğini düşünüyor.
Birinci senaryo, askeri çatışmanın petrol akışını kesmeyeceği varsayımını içeriyor. Eğer bölgenin ihracatı etkilenmezse, Brent petrol fiyatları 60 dolar varil seviyesine geri dönebilir. İkinci senaryo, İran'ın ihracatında büyük bir azalma olasılığını göz önüne alıyor; bu, gelecek yıl küresel arz fazlasını ortadan kaldırabilir ve petrol fiyatları 75-80 dolar aralığında işlem görecektir.
Üçüncü senaryo, beklenen çatışmanın nihayetinde daha geniş bir Körfez bölgesi petrol ihracatını tehdit edebileceğini öngörmektedir. Bu durumda, 2022'de olduğu gibi yüksek petrol fiyatı seviyelerinin ortaya çıkması da imkansız değildir. 2022'de, Rusya-Ukrayna çatışmasının etkisiyle, uluslararası petrol fiyatları yılın başında 140 dolar civarına kadar fırlamıştır.
Bu satır, petrol fiyatlarının yönünün, fiyat değişikliklerinin geçici mi yoksa kalıcı mı olduğuna bağlı olduğunu belirtmektedir. Son dönemde petrol fiyatlarındaki artış endişe yaratmış olsa da, Nisan ayının başına kıyasla artış oranı görece ılımlıdır. WTI ham petrol vadeli işlem fiyatı son bir hafta içinde yaklaşık %10 artarken, Brent ham petrol vadeli işlemleri 10 Haziran'dan bu yana %18 artmıştır.
ABD borsasında uzun vadeli boğa piyasası görünümü hâlâ olumlu
Bazı analistler, son jeopolitik olayların Amerikan borsa endeksinin uzun vadeli yükseliş trendini değiştirmeyeceğini düşünüyor.
Yardeni Research'in kurucusu Ed Yardeni, bu olayın Amerika'daki boğa pazarına olan güvenini sarsmadığını belirtti.
O, Trump'un askeri eylemlerle Amerika'nın caydırıcılığını yeniden tesis ettiğini, "güçle barışı sağlama" sloganının güvenilirliğini artırdığını düşünüyor ve S&P 500 endeksinin 2025 yıl sonuna kadar 6500 puana ulaşmasını bekliyor.
Yardeni ayrıca, İran nükleer tesislerinin yok edilmesiyle Orta Doğu'da "köklü bir değişim" yaşanabileceğini belirtti. Kısa vadede piyasa belirsizlik nedeniyle dalgalanabilir, ancak uzun vadede çatışmaların kontrol altına alınması durumunda yatırımcı güveninin daha da artması bekleniyor.
Şu anda, İran'ın karşı tedbirlerine ilişkin düşük piyasa beklentisi ve çatışmanın kontrol edilebilir olduğuna dair değerlendirme, bu ihtiyatlı iyimserliği destekliyor.
The content is for reference only, not a solicitation or offer. No investment, tax, or legal advice provided. See Disclaimer for more risks disclosure.
Trump'un İran'a aniden "saldırması", küresel piyasalar neden panik yapmıyor?
Kaynak: Wall Street Journal
Başlık: ABD, İran'a karşı harekete geçti, peki küresel piyasalar neden hala sakin?
Analistler, Orta Doğu'daki durumun yükselmesine rağmen, bunun küresel piyasalara sistemik bir tehdit oluşturmadığını düşünüyor, bu nedenle piyasalar hâlâ sakin kalıyor. Yatırımcılar, Trump yönetiminin askeri müdahalesinin kısa süreli olmasını ve esas hedefinin caydırmak olduğunu, uzun vadeli bir çatışma değil, İran'ın karşı önlem araçlarının da oldukça "sınırlı" olduğunu ve bu ülkenin küresel petrol arzını bozma eylemine geçmeyeceğini genel olarak tahmin ediyor.
Amerika'nın İran nükleer tesislerine yönelik saldırısı neden küresel piyasaları etkilemedi?
21 Haziran yerel saatle, ABD Başkanı Trump, sosyal medya platformu "Gerçek Sosyal" üzerinden bir paylaşımda bulunarak, ABD'nin İran'ın Fordo, Natanz ve İsfahan'daki üç nükleer tesisine saldırıyı tamamladığını belirtti ve "İran'ın Fordo (nükleer tesisi) artık mevcut değil" dedi.
Ancak, küresel finans piyasalarının ABD'nin İran nükleer tesislerine düzenlediği saldırıya tepkisi görece ılımlı oldu. Pazartesi günü, ABD borsa vadeli işlemleri açılışta düştükten sonra kayıplarını azalttı, ham petrol ve altın yükselişin ardından geri çekilerek düştü. Saat 13:00 itibarıyla, küresel MSCI endeksi yalnızca %0.12 düştü.
Geleneksel güvenli varlıkların performansı farklılık gösteriyor, Japon yeni Amerikan doları karşısında %0,64 değer kaybetti, spot altın fiyatı %0,23 düşerek ons başına 3360 dolara geriledi, Amerikan doları endeksi %0,35 yükseldi.
Analizlere göre, bu seferki ABD askeri eylemleri sonrasında piyasa dalgalanmaları belirgin şekilde daha az oldu, bu temel olarak yatırımcıların Trump yönetiminin askeri müdahalesinin kısa süreli olacağını, ana hedefinin caydırıcılık olduğunu ve uzun vadeli çatışma olmadığını beklemelerinden kaynaklanıyor.
Coğrafi siyasi riskler kontrol edilebilir olarak görülmektedir
Pazarın ABD askeri eylemlerine olan ılımlı tepkisi, yatırımcıların çatışmanın kapsamına dair iyimser beklentilerinden kaynaklanıyor.
Wedbush yönetim direktörü Dan Ives, pazarın İran'ın saldırısını olumlu bir haber olarak göreceğini çünkü bölgedeki nükleer tehdidin ortadan kalktığını belirtti.
O, şu anda İran ile İsrail arasındaki çatışmanın daha geniş bir bölgeye yayılma belirtileri görmediğini ve olayların etkisinin "izole" olduğunu belirtti.
Diğer sektör uzmanları da genel olarak, durumun ciddi olmasına rağmen, bunun küresel piyasalara sistemik bir tehdit oluşturmadığını, bu nedenle yatırımcı güveninin büyük ölçüde zarar görmediğini düşünüyor.
Bleakley Financial Group'un baş yatırımcısı Peter Boockvar, her şeyin İran'ın nasıl yanıt vereceğine bağlı olduğunu belirtti. Eğer İran askeri nükleer programının sona ermesini kabul ederse, bu çatışmanın sonu olabilir ve piyasalar istikrarlı kalacaktır.
Boockvar'a göre, İran küresel petrol arzını bozacak adımlar atmayacak.
Merrill Lynch'in baş yatırım stratejisti Michael Hartnett, ABD'nin İran'a karşı askeri bir eylemde bulunmasının bile kısa süreli olmasını bekliyor, çünkü Trump'ın ABD benzin fiyatlarının galon başına 4 doları geçmesini istemediğini düşünüyor.
Hartnett, Trump'un Rusya ve Suudi Arabistan'a petrol üretimini artırmaları için baskı yapmaya devam etmesini bekliyor.
İran'ın karşı tedbir riski ne? Hürmüz Boğazı odak haline geldi
İran parlamentosunun Hürmüz Boğazı'nın kapatılmasına ilişkin kararının endişe yaratmasına rağmen, piyasa buna aşırı tepki vermedi.
Uzmanlar, İran'ın boğazı kapatma olasılığının düşük olduğunu genel olarak kabul ediyor.
GeoMacro Stratejisi baş stratejisti Marko Papic, pazarın şu anda sakin kaldığını, bunun ana nedeninin İran'ın karşı önlemlerinin "sınırlı" olduğunu belirtti. Eğer İran gerçekten boğazı kapatırsa, petrol fiyatları 100 doların üzerine çıkacak, panik duygusu pazarı ele geçirecek ve hisse senetleri en az %10 düşecek, yatırımcılar güvenli varlıklara yönelecek - ancak bu durumun gerçekleşmesi pek olası değil.
Tarihsel veriler de bu yargıyı destekliyor, İran daha önce birkaç kez Hürmüz Boğazı'nı kapatma tehdidinde bulundu ama asla harekete geçmedi.
2018'de ABD'nin nükleer anlaşmadan çekilmesinin ardından yeniden yaptırımlar uygulamasıyla İran benzer tehditlerde bulundu. 2011 ve 2012'de, o dönemdeki Başbakan Yardımcısı Mohammad-Reza Rahimi de dahil olmak üzere İranlı üst düzey yetkililer, Batılı ülkeler nükleer faaliyetler nedeniyle İran'ın petrol ihracatına daha fazla yaptırım uygularsa, bu su yolunu kapatabileceklerini belirtmişti.
Papic, Tahran'ın boğazı kapatması durumunda Amerika'nın "hızlı, cezalandırıcı ve acımasız" bir misilleme yapacağını anladığını belirtti.
Amerika'nın müdahalesinden sonra, petrol fiyatlarının üç olası senaryosu
Morgan Stanley, en son raporunda jeopolitik risklerin petrol fiyatları üzerindeki etkisini değerlendirmek için üç senaryo çerçevesi önerdi. Kurumun emtia analisti Martijn Rats, bu üç senaryonun petrol fiyatlarının gelecekteki yönünü belirleyeceğini düşünüyor.
Birinci senaryo, askeri çatışmanın petrol akışını kesmeyeceği varsayımını içeriyor. Eğer bölgenin ihracatı etkilenmezse, Brent petrol fiyatları 60 dolar varil seviyesine geri dönebilir. İkinci senaryo, İran'ın ihracatında büyük bir azalma olasılığını göz önüne alıyor; bu, gelecek yıl küresel arz fazlasını ortadan kaldırabilir ve petrol fiyatları 75-80 dolar aralığında işlem görecektir.
Üçüncü senaryo, beklenen çatışmanın nihayetinde daha geniş bir Körfez bölgesi petrol ihracatını tehdit edebileceğini öngörmektedir. Bu durumda, 2022'de olduğu gibi yüksek petrol fiyatı seviyelerinin ortaya çıkması da imkansız değildir. 2022'de, Rusya-Ukrayna çatışmasının etkisiyle, uluslararası petrol fiyatları yılın başında 140 dolar civarına kadar fırlamıştır.
Bu satır, petrol fiyatlarının yönünün, fiyat değişikliklerinin geçici mi yoksa kalıcı mı olduğuna bağlı olduğunu belirtmektedir. Son dönemde petrol fiyatlarındaki artış endişe yaratmış olsa da, Nisan ayının başına kıyasla artış oranı görece ılımlıdır. WTI ham petrol vadeli işlem fiyatı son bir hafta içinde yaklaşık %10 artarken, Brent ham petrol vadeli işlemleri 10 Haziran'dan bu yana %18 artmıştır.
ABD borsasında uzun vadeli boğa piyasası görünümü hâlâ olumlu
Bazı analistler, son jeopolitik olayların Amerikan borsa endeksinin uzun vadeli yükseliş trendini değiştirmeyeceğini düşünüyor.
Yardeni Research'in kurucusu Ed Yardeni, bu olayın Amerika'daki boğa pazarına olan güvenini sarsmadığını belirtti.
O, Trump'un askeri eylemlerle Amerika'nın caydırıcılığını yeniden tesis ettiğini, "güçle barışı sağlama" sloganının güvenilirliğini artırdığını düşünüyor ve S&P 500 endeksinin 2025 yıl sonuna kadar 6500 puana ulaşmasını bekliyor.
Yardeni ayrıca, İran nükleer tesislerinin yok edilmesiyle Orta Doğu'da "köklü bir değişim" yaşanabileceğini belirtti. Kısa vadede piyasa belirsizlik nedeniyle dalgalanabilir, ancak uzun vadede çatışmaların kontrol altına alınması durumunda yatırımcı güveninin daha da artması bekleniyor.
Şu anda, İran'ın karşı tedbirlerine ilişkin düşük piyasa beklentisi ve çatışmanın kontrol edilebilir olduğuna dair değerlendirme, bu ihtiyatlı iyimserliği destekliyor.