On-chain Borç Verme: Spekülasyondan Pratiğe Evrim Yolu

On-chain borç verme, internet finansmanının önemli bir parçası olarak, dünya genelindeki bireyler ve işletmelere adil bir sermaye erişim kanalı sağlama vizyonuna sahiptir. Bu model, daha adil ve verimli bir sermaye piyasası oluşturmaya yardımcı olarak ekonomik büyümeyi teşvik eder.

On-chain borçlanma potansiyeli büyük olmasına rağmen, mevcut ana kullanıcı grubu hala kripto para yerel kullanıcılarıyla sınırlıdır ve kullanımları çoğunlukla spekülatif ticarette yoğunlaşmaktadır. Bu, büyük ölçüde kapsayabileceği pazar toplamını sınırlamaktadır.

Bu makale, kullanıcı tabanını nasıl aşamalı olarak genişletebileceğimizi, daha üretken kredi senaryolarına geçiş yaparken karşılaşabileceğimiz olası zorluklarla nasıl başa çıkabileceğimizi keşfedecektir.

On-chain kredi durumları

Kısa bir süre içinde, on-chain borç verme piyasası kavramsal aşamadan birçok piyasa testinden geçmiş protokole dönüşmüştür, birden fazla sert piyasa dalgalanması yaşamış ve kötü borç oluşmamıştır. Şu ana kadar, bu protokoller toplamda 43.7 milyar dolar mevduat çekmiş ve 18.6 milyar dolarlık ödenmemiş kredi vermiştir.

Şu anda, on-chain borç verme protokollerinin ana talep kaynakları şunlardır:

1. Spekülatif Ticaret: Kripto yatırımcıları kaldıraç kullanarak daha fazla kripto varlık satın alıyor.
2. Likidite elde etme: Yatırımcılar, varlıklarını satmadan kripto varlıkların likiditesini borç alarak elde ederler ve bu sayede sermaye kazancı vergisinden kaçınırlar.
3. Arbitraj Kısa Süreli Kredi: Piyasa fiyatlarındaki geçici dengesizlikleri kullanarak fiyat düzeltmeleri yapmak için arbitraj traderları tarafından kullanılan çok kısa vadeli krediler.

Bu uygulamalar esas olarak kripto yerli kullanıcılara hizmet eder ve spekülasyona odaklanır. Ancak, on-chain borç verme vizyonu bunun çok ötesindedir.

Küresel borç toplamı 320 trilyon dolar veya hanehalkı ve finansal olmayan şirketlerin kredi toplamı 120 trilyon dolar ile karşılaştırıldığında, on-chain borç verme protokollerinin şu anki 18.6 milyar dolarlık borç bakiyesi bunun içindeki önemsiz bir kısmı oluşturmaktadır.

On-chain borç verme, daha üretken sermaye kullanımına (örneğin, küçük işletme finansmanı, bireysel araç veya konut kredisi) doğru dönüştükçe, piyasa büyüklüğünün birkaç büyüklük sırası artması bekleniyor.

On-chain kredi geleceği

On-chain borç verme kullanımını artırmak için iki önemli iyileştirme yapılması gerekiyor:

1. Teminat varlık kapsamını genişletmek

Şu anda, yalnızca birkaç kripto varlık teminat olarak kullanılabilir, bu da potansiyel borç alanların sayısını büyük ölçüde kısıtlamaktadır. Ayrıca, kripto varlıkların yüksek volatilitesini telafi etmek için mevcut on-chain borç verme genellikle %200 veya daha yüksek teminat oranları talep etmekte, bu da borç alma talebini daha da baskılamaktadır.

Kabul edilebilir teminat varlıklarının kapsamını genişletmek, yalnızca daha fazla yatırımcının portföylerini borç almak için kullanmasını sağlamakla kalmaz, aynı zamanda on-chain borç verme protokollerinin kredi verme kapasitesini de artırır.

2. Süper düşük teminatlı borçlanmayı teşvik et

Şu anda, çoğu on-chain borç verme protokolü aşırı teminat modeli kullanıyor (yani borçlunun sağlaması gereken teminat varlıklarının değeri borç miktarından yüksek olmalıdır). Bu model, sermaye kullanım verimliliğini düşürmekte ve birçok pratik uygulama senaryosunun (örneğin, küçük işletmelerin finansmanı) gerçekleştirilmesini zorlaştırmaktadır.

Aşırı düşük teminatlı kredi kullanarak, on-chain kredi daha geniş bir borçlu topluluğunu kapsayabilir ve böylece kullanılabilirliğini artırabilir.

Yukarıda belirtilen iyileştirme önlemlerinin uygulanma zorluğu farklılık göstermektedir; bazıları görece kolay uygulanabilirken, diğerleri yeni zorluklar getirebilir. Ancak, optimizasyon süreci kolaydan zora doğru kademeli olarak ilerleyebilir.

teminat varlık yelpazesini genişletmek

Varlık tokenizasyonunu on-chain borç verme ile birleştirerek, yatırımcıların tüm yatırım portföylerini borç verme için daha etkili bir şekilde kullanmalarını sağlar, yalnızca kripto varlıkların küçük bir kısmıyla sınırlı kalmaz ve böylece potansiyel borçluların kapsamını genişletir.

Teminat varlıklarının kapsamını genişletmenin ilk adımı, yüksek likiditeye sahip ve sık işlem gören varlıklarla (hisse senetleri, para piyasası fonları, tahviller vb. gibi) başlaması olabilir; bu tür varlıklar mevcut borç verme protokollerini daha az etkilemekte ve değişiklik maliyetleri daha düşük olmaktadır. Ancak, düzenleyici onay sürecinin hızı bu alandaki büyümenin ana kısıtlama faktörü olacaktır.

Uzun vadede, likiditesi düşük fiziksel varlıklara (örneğin, tokenleştirilmiş gayrimenkul mülkiyeti) genişlemek büyük bir büyüme potansiyeli sunacak, ancak bu varlıkların borç pozisyonlarını nasıl etkili bir şekilde yöneteceğimiz gibi yeni zorluklar da getirecektir.

Sonunda, on-chain borç verme, ipotek kredisi için gayrimenkul teminatı verme seviyesine gelebilir; yani kredi verme, gayrimenkul satın alma ve gayrimenkulü teminat olarak borç verme sözleşmesine yatırma işlemleri bir blok içinde atomik olarak tamamlanabilir. Aynı şekilde, işletmeler de borç verme anlaşmaları aracılığıyla finansman sağlayabilir; örneğin, fabrika ekipmanları satın alabilir ve bunları aynı anda sözleşmeye teminat olarak yatırabilir.

düşük teminatlı borç verme teşvik etmek

Kripto sektöründe, düşük teminatlı kredi talebinin başlangıçta piyasa yapıcılar ve diğer kripto yerel kuruluşlardan gelmesi muhtemeldir. Bu kuruluşlar, bazı merkezi kredi platformlarının iflasından sonra hala finansman kanallarına ihtiyaç duymaktadır. Ancak, erken dönem merkeziyetsiz düşük teminatlı kredi denemeleri çoğunlukla kredi mantığını zincir dışı işlemekte veya nihayetinde aşırı teminat modeline yönelmektedir.

Daha fazla on-chain bileşeni korurken düşük teminatlı borç verme işlemlerini yeniden getirmeyi amaçlayan dikkat çekici bir yeni proje var. Bu proje yalnızca borç alanlar ile borç verenler arasında bir eşleştirme motoru olarak işlev görüyor ve borç verenler, borç alanların kredi riskini kendi başlarına değerlendiriyor, zincir dışı kredi değerlendirme süreçlerine dayanmıyor.

Kripto sektörünün dışında, düşük teminatlı borç verme kişisel kredilerde (örneğin kredi kartı borçları, BNPL - önce al sonra öde) ve ticari kredilerde (örneğin işletme sermayesi kredileri, mikro krediler, ticaret finansmanı ve işletme kredi limitleri) yaygın olarak uygulanmaktadır.

On-chain borç verme ürünlerinin en büyük büyüme fırsatı, geleneksel bankaların etkili bir şekilde kapsayamadığı piyasalardadır, örneğin:

1. Bireysel kredi pazarı: Son yıllarda, geleneksel olmayan kredi kuruluşları bireysel düşük tutarlı ipotek kredisi pazarındaki paylarını sürekli olarak artırdı, özellikle düşük gelir ve orta gelir grubunda. on-chain kredi, bu eğilimin doğal bir uzantısı olarak, tüketicilere daha rekabetçi kredi oranları sunabilir.

2. Küçük işletmelerin finansmanı: Kredi miktarları küçük olduğu için büyük bankalar genellikle küçük işletmelere kredi vermek istemez, ister iş genişlemesi isterse işletme sermayesi için olsun. On-chain borç verme bu boşluğu doldurabilir, daha kolay ve verimli finansman kanalları sağlayabilir.

Çözülmesi Gereken Zorluklar

Yukarıda belirtilen iki iyileştirmenin on-chain borçlanmanın potansiyel kullanıcı grubunu büyük ölçüde genişleteceği ve daha fazla verimli finansal uygulamayı destekleyeceği doğru olsa da, bunlar aynı zamanda bir dizi yeni zorluğu da beraberinde getirmektedir, bunlar arasında:

1. Likit olmayan varlıklarla desteklenen borç pozisyonlarını işleme

Kripto varlıklar 24/7 kesintisiz işlem görürken, diğer yüksek likiditeye sahip varlıklar (hisse senetleri, tahviller gibi) genellikle Pazartesi'den Cuma'ya kadar işlem görür, ancak likidite sorunu olan varlıkların (gayrimenkul, sanat eserleri gibi) fiyat güncelleme sıklığı buna göre çok daha düşüktür. Fiyat güncellemelerinin düzensizliği, özellikle piyasa dalgalanmalarının yoğun olduğu dönemlerde, borç pozisyonlarının yönetimini daha karmaşık hale getirebilir.

2. Fiziksel teminat varlıklarının tasfiye sorunu

Gerçek varlıkların mülkiyeti tokenleştirilmiş bir şekilde zincire aktarılabilse de, tasfiye süreci zincir üzerindeki varlıklardan çok daha karmaşıktır. Örneğin, tokenleştirilmiş gayrimenkul senaryosunda, varlık sahibi mülkü boşaltmayı reddedebilir ve tasfiyeyi gerçekleştirmek için yasal süreçlere başvurması gerekebilir.

Zincir üzerindeki borç verme protokollerinin (ve bireysel kredi verenlerin) doğrudan tasfiye sürecini yönetememesi nedeniyle, bir çözüm, tasfiye haklarının yerel alacak tahsilat ajanslarına indirimli olarak satılmasıdır; bu ajanslar tasfiye işlemlerini yürütmekle sorumlu olacaktır. Bu tür mekanizmaların, varlıkların nakde çevrilebilirliğini sağlamak için gerçek dünya hukuk sistemiyle derin bir entegrasyona ihtiyaç vardır.

3. Risk priminin belirlenmesi

Temerrüt riski, kredi verme işlemlerinin bir parçasıdır, ancak bu risk risk priminde yansıtılmalıdır (yani risksiz faiz oranına eklenen ek faiz oranı). Özellikle düşük miktarlı ipotek alanında, borçlunun temerrüt riskinin doğru bir şekilde değerlendirilmesi kritik öneme sahiptir.

Şu anda, borçlu türüne bağlı olarak riskleri tahmin etmek için çeşitli araçlar mevcuttur:

• Bireysel borçlular: Web kanıtı, sıfır bilgi kanıtı (ZKP) ve merkeziyetsiz kimlik protokolleri (DID), bireylerin gizliliğini koruyarak kredi puanını, gelir durumunu, istihdam durumunu vb. kanıtlamasına yardımcı olabilir.

• Kurumsal kredi alanlar: Ana akım muhasebe yazılımlarını ve denetimden geçmiş finansal raporları entegre ederek, işletmeler on-chain nakit akışı, bilanço ve diğer finansal durumlarını kanıtlayabilir. Gelecekte, finansal veriler tamamen on-chain olduğunda, şirket finansal bilgileri doğrudan kredi anlaşmaları veya üçüncü taraf kredi derecelendirme hizmetleri ile sorunsuz bir şekilde entegre edilerek daha az güvene dayalı bir şekilde kredi riskini değerlendirebilir.

4. Merkeziyetsiz Kredi Risk Modeli

Geleneksel bankalar, borçluların temerrüt olasılıklarını değerlendirmek için kredi riski modellerini eğitmek amacıyla iç kullanıcı verilerine ve dışa açık verilere bağımlıdır. Ancak, bu veri adası etkisi iki büyük soruna yol açmaktadır: Yeni girenlerin rekabet etmesi zordur çünkü eşit ölçekli veri setlerine erişimleri yoktur. Verinin merkeziyetsiz işlenmesi zordur çünkü kredi değerlendirme modelleri tek bir varlık tarafından kontrol edilemezken, kullanıcı verileri gizlilik içerisinde tutulmalıdır.

Şanslıyız ki, merkeziyetsiz eğitim ve gizlilik hesaplama alanları hızla gelişiyor. Gelecekteki merkeziyetsiz protokoller, bu teknolojileri kullanarak kredi risk modellerini eğitme ve gizliliği koruma yöntemleriyle çıkarım hesaplamaları gerçekleştirme umuduyla, on-chain daha adil ve verimli bir kredi değerlendirme sistemi sağlamayı hedefliyor.

Diğer zorluklar arasında on-chain gizlilik, teminat havuzunun genişlemesiyle birlikte risk parametrelerini ayarlama, yasal uyumluluk ve borç alınan getirilerin gerçek dünyadaki faydasını daha kolay bir şekilde kullanma bulunmaktadır.

Sonuç

Geçtiğimiz yıllarda, on-chain borç verme protokolleri sağlam bir temel oluşturdu, ancak henüz tam potansiyellerini ortaya koymadılar.

Bir sonraki aşamadaki on-chain borç verme daha heyecan verici olacak: protokoller, kripto yerel ve spekülatif senaryolardan daha verimli ve gerçek dünya ile ilgili finansal uygulamalara doğru kademeli olarak geçiş yapacak.

Sonunda, on-chain borç verme finansal eşitsizliği ortadan kaldırmaya yardımcı olacak ve tüm işletmelerin ve bireylerin, nerede olurlarsa olsunlar, eşit şekilde sermaye elde etmelerini sağlayacaktır. Amacımız, net faiz marjını sermaye maliyetine indiren bir finansal sistem kurmaktır.

Bu, mücadele etmeye değer bir hedef olacak!